T E R U G

De traagheid

Kent u dat verschijnsel, traagheid (T)? Ik wel, ik heb er dagelijks mee te maken. Ik leef nu bijna 45 jaar en het begint mij op te vallen dat dingen over het algemeen niet direct gebeuren, maar met uitstel. Als ik nu rook krijg ik niet direct kanker, maar pas over 25 jaar.

Ook gaan de meeste zaken niet snel. Traag en langzaam voltrekken zich de universele processen. Geduld is een schone zaak. Voor alles is een tijd. Wijze spreuken, ontleend aan de traagheid. Toen ik jong en vlug was dacht ik dat alles snel moest gaan. Alles moest direct. Toen had ik nog niet veel last van de Trage Ziekte (TZ). Jonge kinderen hebben uberhaupt minder last van TZ dan ouderen, maar toch zie je de traagheid al, vooral als ze naar bed moeten of de tafel dekken.

De natuurkunde geeft uitleg over de wet van de traagheid. Een interessante wet die er kort samengevat op neer komt dat een lichaam de neiging heeft te volharden in de toestand waarin het verkeert. Een rotsblok wil blijven liggen, je krijgt het bijna niet van zijn plaats. Als het rotsblok echter eenmaal van de helling rolt is het niet meer te stoppen. Het wil eeuwig blijven rollen, en doet dat ook tot een sterkere kracht het blok blokkeert.

In de loop der jaren heb ik ontdekt dat de wet van de traagheid niet alleen op het gebied van natuurkunde van toepassing is, maar op alle terreinen van het leven. Bij het ontwaken heeft mijn lichaam de neiging te blijven liggen. Als een zak botten en vlees lig je in bed, geen beweging in te krijgen. Slechts met de grootst mogelijke wilskracht slaag je erin overeind te komen. Als je met 150 km per uur over de snelweg rijdt, wil je auto dat steeds volhouden, ook binnen de bebouwde kom. Een formulier dat ingevuld moet worden ligt al maanden te rusten op de rand van je bureau. Het wil niet van zijn plaats komen.

Zo lijdt vrijwel iedereen aan de Trage Ziekte (TZ). Alles ligt vast. Niks, geen enkele entiteit, komt in beweging tenzij er een sterkere kracht (SK) is die hem dwingt. SK kan van buitenaf worden toegediend in allerlei vormen: pillen, overreding, of keihard geschreeuwde bevelen. SK kan ook in het lichaam zelf ontstaan. Meestal gebeurt dit na verloop van tijd vanzelf, en dan verdwijnen de verschijnselen van TZ. Maar dit kan lang duren, en is altijd tijdelijk. Zodra de aanmaak van SK stopt, steekt TZ de kop weer op. Dit wetende begrijpen we nu waarom er bureaucratie bestaat. Dit is de kantoorversie van de Trage Ziekte (TZ-k) ook snappen we nu waarom de strater die je stoep moet bestraten nog steeds niets van zich heeft laten horen: De ambachtelijke versie. (TZ-a) Ik begrijp nu waarom een alcoholist altijd maar doordrinkt: De traagheid van de drinker (TZ-d).

Vergeet hierbij niet dat de wet ook geldt voor dingen die wel bewegen. Dat is nog erger, want die zijn niet te stoppen, en daarom nog gevaarlijker. Zo komt de locomotief van de bureaucratie slechts moeizaam op gang, maar is-ie eenmaal op stoom, berg je dan maar, want dan word je bedolven onder brieven, dwangbevelen, notities, enveloppen, regelingen en wetsvoorstellen.

Nee, aan de Trage Ziekte valt niet te ontkomen. Of je nu als een gek rondrent, de hele dag in bed blijft, of het lekker rustig aan doet, je zult altijd moeite hebben om een verandering aan te brengen in de status quo. De traagheid maakt ons tot gewoontedieren. Het wachten is op een sterkere kracht, een hogere macht die onze traagheid overwint. Maar intussen hebben we de tijd.

Srepiuk Naj

T E R U G